VAR wordt VBO – alles wat je wilde weten over de nieuwe VAR!
Van VAR naar BGL naar VBO
Per 1 januari wordt de VAR vervangen door de VBO, de Vooraf Beoordeelde Overeenkomst. Een tijdje geleden dachten we nog dat we de BGL (Beschikking Geen Loonheffing) zouden krijgen, maar die gaat niet door. In deze nieuwsbrief zet ik alles nog eens voor je op een rijtje.
De basis: Waar diende die VAR precies voor?
De VAR is in het leven geroepen ter bescherming van de opdrachtgever. Wanneer de ondernemer een VAR-dga of VAR-wuo kon overleggen, mocht de opdrachtgever erop vertrouwen met een ondernemer zaken te doen. De opdrachtgever hoefde geen loonheffing en sociale verzekeringspremies te betalen. Ook wanneer de fiscus achteraf zou oordelen dat er toch sprake was van een arbeidsrelatie, liep de opdrachtgever geen risico. De VAR gaf de opdrachtgever zekerheid.
Waarom voldeed de VAR niet?
Er was al lang ontevredenheid over de VAR. Eén van de belangrijkste bezwaren tegen de VAR was dat het schijnzelfstandigheid niet voorkwam. Daarnaast kon de fiscus achteraf toch nog oordelen dat de opdrachtnemer géén ondernemer was (ook al had hij wel de VAR-verklaring gekregen) waardoor de opdrachtnemer (niet de opdrachtgever) in de problemen kon komen. Hij kon dan worden aangeslagen voor de loonheffing en de premies.
En toen kwam de BGL… toch niet
In 2014 werd besloten afscheid te nemen van de VAR. Er zou een BGL (Beschikking Geen Loonheffing) komen. Dat zou een webmodule worden waarin de opdrachtgever en opdrachtnemer samen de arbeidsrelatie zouden toetsen. Ze zouden ook samen de verantwoordelijkheid voor de uitkomst dragen. Het lukte niet om die per 1 januari 2015 in te voeren, dus ondernemers die in 2014 al een VAR hadden, zouden die VAR de eerste maanden in 2015 ook nog kunnen gebruiken. In de loop van 2015 zou de BGL dan in werking treden, maar dat gebeurde niet.
En nu dus de VBO?
De BGL was nog niet ingevoerd, of hij voldeed al niet. Er kwam zoveel commentaar, dat Wiebes met een nieuw voorstel is gekomen: de Vooraf Beoordeelde Overeenkomst (VBO). De VBO is door de tweede kamer op 2 juli 2015 aangenomen. Het is de bedoeling dat deze op 1 januari 2016 wordt ingevoerd. Hij moet nog wel door de Eerste Kamer heen.
Wat is de VBO:
De status van de opdrachtnemer (is er wel of geen arbeidsrelatie) wordt vooraf beoordeeld op basis van de overeenkomst die de opdrachtgever en opdrachtnemer afsluiten. De opdrachtnemer en opdrachtgever dienen deze overeenkomst vooraf voor te leggen aan de Belastingdienst; die besluit dan of er sprake is van een dienstverband of dat er sprake is van ondernemerschap. Met andere woorden; de VBO biedt vooraf duidelijkheid over de arbeidsrelatie en de gevolgen voor de loonheffing.
Opdrachtgever en opdrachtnemer kunnen zelf overeenkomsten indienen ter beoordeling, maar het is de bedoeling dat de Belastingdienst voorbeeldovereenkomsten publiceert, die door iedereen gebruikt kunnen worden.
Wat betekent het oordeel van de fiscus?
Wanneer er gewerkt wordt volgens de vooraf beoordeelde overeenkomst, dan hoeft de opdrachtgever geen loonheffing in te houden en te betalen. De opdrachtnemer is daardoor uiteraard niet verzekerd voor de werknemersverzekeringen. Hij krijgt geen uitkering bij ziekte of werkloosheid.
Wanneer de fiscus achteraf oordeelt dat er toch sprake was van een arbeidsrelatie, dan zal de fiscus tot naheffing over gaan. Het uitgangspunt is dat opdrachtnemer en opdrachtgever samen verantwoordelijk zijn voor een eventuele naheffing.
Ben je verplicht een VBO te hebben?
Nee, je bent daar niet toe verplicht. Het voordeel van een VBO is dat de opdrachtgever vooraf zekerheid heeft dat hij geen loonheffingen hoeft in te houden en te betalen. Maar wanneer zowel jij als de opdrachtgever weten dat er van (verkapt) loondienst geen sprake is, dan kun je er ook voor kiezen het contract niet voor te leggen. Wanneer de fiscus dan achteraf oordeelt dat er toch sprake was van een arbeidsverhouding, dan zal de fiscus alsnog loonheffing en sociale premies heffen bij de opdrachtgever. Met een VBO voorkom je dat (aangenomen dat er ook gewerkt wordt volgend de VBO).
Hoe werkt de beoordeling van de VBO?
Je mailt de VBO naar een speciaal e-mailadres van de belastingdienst (alternatiefvar@belastingdienst.nl) en je mailt in het begeleidend schrijven een tiental gegevens mee. Zie hier de lijst met aanvullende gegevens die je mee moet sturen. De belastingdienst probeert complete verzoeken binnen zes weken te beoordelen.
Heb je bij een VBO ook recht op alle aftrekposten?
Hoe de belastingdienst de fiscale status van de ondernemer beoordeelt, staat los van het hebben van een VBO. Dus, als je als ondernemer één of meerdere VBO’s hebt, betekent dit niet persé dat je ook gezien wordt als ondernemer en recht hebt op aftrekposten. Of je recht hebt op aftrekposten beoordeelt de fiscus pas bij het verwerken van je aangifte inkomstenbelasting.
Waar wordt een overeenkomst op beoordeeld?
De beoordelingscriteria zijn niet nieuw. Er wordt beoordeeld op punten waar de VAR ook al op werd beoordeeld. Denk hierbij aan:
Zelfstandigheid – om als ondernemer te worden gezien, moet je je werk met een bepaalde mate van vrijheid kunnen doen.
Risico – Een ondernemer drijft voor eigen rekening en risico zijn onderneming. Je hebt bijvoorbeeld geen garantie op inkomen en je wordt niet doorbetaald tijdens vakanties.
Opdrachtgevers – Je bent als ondernemer niet afhankelijk van één opdrachtgever.
Er is een overgangsregeling voor 2015
Als je in 2014 een VAR-wuo of VAR-dga had ontvangen dan blijft deze in 2015 geldig.
Ga je in 2015 andere werkzaamheden uitvoeren, of heb je nog geen VAR terwijl je hem wel nodig hebt? Dan kun je gewoon een VAR aanvragen.
Heb je vragen?
Plaats hier onder een reactie. Ik reageer altijd!
Wanneer wordt door de Belastingdienst voorbeeldovereenkomsten gepubliceerd?
Er zijn dus verschillende? Je moet zelf kiezen welke bij jou past?
Moet je voor overleg met elke nieuwe klant een overeenkomst tekenen?
Of ook bij bestaande klanten met een nieuwe opdracht?
Hoi Janny,
Ik ben bang dat veel antwoorden op je vragen er niet zijn, eenvoudigweg omdat het nog ingevoerd moet worden. Alleen de grote lijnen zijn duidelijk.
Ik kan wel een zo goed mogelijke inschatting maken van de antwoorden.
– De belastingdienst zegt niet wanneer ze voorbeeldovereenkomsten publiceren. Ze geven wel aan dat ze binnen 6 weken uitsluitsel geven over een overeenkomst die je zelf indient.
– Er komen verschillende standaardovereenkomsten, maar je mag ze ook zelf opstellen. Alle overeenkomsten die door de belastingdienst zijn goedgekeurd, worden gepubliceerd (behalve als je dat niet wil)
-Je moet natuurlijk wel voor een nieuwe klant een nieuwe overeenkomst tekenen, maar dat doe je voor je eigen administratie. Als je een goedgekeurde overeenkomst hebt, kun je die voor meerdere klanten gebruiken.Je hoeft een en dezelfde overeenkomst dus niet meerdere keren ter goedkeuring voor te leggen.
– Je hoeft een overeenkomst niet voor te leggen, dat doe je alleen als je vooraf zekerheid wilt dat de opdrachtgever geen loonheffing hoeft in te houden en te betalen
zie ook:
http://www.belastingdienst.nl/wps/wcm/connect/bldcontentnl/belastingdienst/zakelijk/ondernemen/onderneming_starten/voordat_u_start/ondernemer_voor_inkomstenbelasting/verklaring_arbeidsrelatie/wetsvoorstel_var_verdwijnt_in_2016/
en
http://www.belastingdienst.nl/wps/wcm/connect/bldcontentnl/belastingdienst/zakelijk/ondernemen/onderneming_starten/voordat_u_start/ondernemer_voor_inkomstenbelasting/verklaring_arbeidsrelatie/wetsvoorstel_var_verdwijnt_in_2016/overeenkomsten_voorleggen
Hoi! Vraagje.
Ik ben muzikant, treed veel op en geef les.
Moet ik een VBO hebben voor iedere bandleider waarmee ik in aanraking kom?
Ik heb zo’n 25 leerlingen… Hoe ga ik dat doen? Hoe werkt de VBO dan?
Ik doe alles op basis van factuur. Wanneer mag je in dit geval officieel facturen sturen? Anders kan iedereen dat toch zomaar gaan doen?
Oftewel: hoe werkt het voor artiesten… Zowel uitvoerend als docerend?
En de aftrekposten (gaat het om zelfstandigenaftrek en startersaftrek lijkt me), blijft dat op basis van het urencriterium en aantal opdrachtgevers per jaar?
Groeten Julia
Hoi Julia,
Het is belangrijk dat je het doel in het ook houdt. Het gaat er om dat de opdrachtgever zekerheid wil dat hij niet wordt aangeslagen voor loonheffing. Jij bent in dit geval zelf de opdrachtgever? En he hebt bandleiders die voor je werken? En leerlingen die jou betalen?
Met de leerlingen hoef je niks. Dat zijn gewoon klanten.
Het zou kunnen dat je met die bandleiders een overeenkomst afsluit, zodat je niet het risico loopt dat jij wordt gezien als werkgever van de bandleiders. Dat betekent dat je eenmalig een ovk opstelt, die voorlegt aan de fiscus, en daar al je bandleiders een exemplaar van laat tekenen.
Je vraag over de factuur snap ik niet. Wat bedoel je als je zegt: anders kan iedereen dat toch zomaar gaan doen? Wat zomaar gaan doen?
Aftrekposten blijven gebaseerd op de vraag: ben je ondernemer. Dat gaat idd over het urencriterium, aantal opdrachtgevers, maar ook over investeer je? Wat doe je aan marketing? en nog een aantal criteria.
Goedemorgen,
Ik heb met verschillende opdrachtgevers overeenkomsten gebaseerd op de VAR-situatie. Moet ik deze nu allemaal gaan voorleggen aan de belastingdienst of moet ik nieuwe overeenkomsten aangaan gebaseerd op een van modelovereenkomsten? Of geldt de nieuwe wet alleen voor overeenkomsten die na 1 januari 2016 ingaan?
Met vriendelijke groet,
Annemarie Kap
Hoi Annemarie,
De belangrijkste vraag die je jezelf moet stellen is: heeft de opdrachtgever vooraf zekerheid nodig dat hij niet wordt aangeslagen voor loonheffing en sociale lasten.
Als dat het geval is (de opdrachtgever wil die zekerheid) dan zul je inderdaad met die opdrachtgevers vooraf goedgekeurde overeenkomsten moeten aangaan. Je zou dus de huidige overeenkomsten kunnen voorleggen. Maar je zou ook een nieuwe overeenkomst kunnen aangaan die van toepassing is op al je klanten (voor zover dat natuurlijk mogelijk is)
Dat geldt voor alle overeenkomsten. Niet alleen de nieuwe.
Je kunt overeenkomsten nu al ter goedkeuring voorleggen, dan heb je binnen 6 weken antwoord, belooft de fiscus:
http://www.belastingdienst.nl/wps/wcm/connect/bldcontentnl/belastingdienst/zakelijk/ondernemen/onderneming_starten/voordat_u_start/ondernemer_voor_inkomstenbelasting/verklaring_arbeidsrelatie/wetsvoorstel_var_verdwijnt_in_2016/overeenkomsten_voorleggen
Ik begrijp hieruit, dat je voor iedere opdracht vooraf een VBO moet aanvragen. Mijn man krijgt vaak onverwacht en op het laatste moment een telefoontje, kan jij morgen …..? Dus geen tijd meer om iets aan te vragen. Hoe gaat dat dan?
Dan heeft de opdrachtgever dus niet vooraf de zekerheid dat hij niet wordt aangeslagen voor loonheffing en sociale lasten. Het zou goed kunnen dat dit in jouw geval ook helemaal geen risico is, dus dan is er geen probleem. Je bent niet verplicht overeenkomsten voor te leggen.
Al weer meer papier invullen voor de belasting. Hoe kan ik de tijd die ik hiervoor nodig heb of de onkosten die het invullen door een ander met zich meebrengt onderhand in rekening brengen. Dit geldt natuurlijk voor meer overheid verplichte invuloefeningen Of heeft de overheid daar lak aan. Heb jij een hint of oplossing?
Groet, Joop Laenen
Niet echt Joop.
niet doen is een oplossing.
Wanneer zowel jij als je opdrachtgever weten dat er geen sprake is van loondienst, en jullie hebben ook niet het idee dat de fiscus dat anders zou zien, dan kun je er gewoon voor kiezen om de overeenkomst niet voor te leggen. De fiscus zegt hierover dit: ‘U kunt altijd kiezen tussen een voorbeeldovereenkomst of een eigen overeenkomst. U bent ook niet verplicht uw overeenkomst aan ons voor te leggen. Het voordeel van een voorbeeldovereenkomst is dat de opdrachtgever vooraf zekerheid heeft dat hij geen loonheffingen hoeft in te houden en te betalen.’
Toch wel jammer: weer een nieuw fenomeen waar iedereen maar mee moet leren omgaan. En waarom? Het probleem (fictieve dienstverbanden) gaat hiermee niet opgelost worden.
Net als bij de VAR is ook bij de VBO de werkelijke situatie leidend en net als bij de VAR zal er dus (voldoende) op die werkelijke situatie getoetst moeten worden. Als voldoende toetsing (controle) een optie was geweest, had er helemaal geen tijd en geld gespendeerd hoeven worden aan het verzinnen van wéér iets nieuws.
Heb jij toevallig al iets gehoord of gelezen wat er voor muzikanten en andere artiesten geregeld wordt? (Dat is de enige VAR die ik nog(nodig) heb, trouwens.) Ik hoop werkelijk niet dat het een VBO is!
Dat zal me toch wat worden, als er voorafgaand aan ieder optreden van alles ingevuld en ondertekend moet worden … Veel van de optredens die ik in de praktijk meemaak, worden telefonisch of via internet geregeld, soms zelfs een dag van tevoren.
Als je je dan ook nog ‘ns bedenkt dat administratieve verplichtingen en muzikanten geen ‘match made in heaven’ zijn, hou ik m’n hart vast. 😉
Hoi Renée,
Alhoewel ik niet geloof dat de VBO de oplossing is (ik schrijf een opvolg-artikel), zie toch wel een verschil ten aanzien van het onderwerp schijnzelfstandigheid. Omdat de opdrachtgever moet tekenen, draagt hij een grotere verantwoordelijkheid om schijnzelfstandigheid tegen te gaan. Binnen de VAR lag die verantwoordelijkheid helemaal bij de opdrachtnemer.
Dan muzikanten: Waarom moet een muzikant bij ieder optreden een VAR overleggen en bij wie?
Het hebben van een VBO is niet verplicht. Wanneer er geen sprake is van een arbeidsverhouding, waarom is er dan een VBO nodig? Is er reden voor de opdrachtgever zich zorgen te maken?
Een oplossing lijkt me op zich niet ingewikkeld. Je zorgt voor een goedgekeurde overeenkomst die zeer globaar van aard is, en je ondertekent die overeenkomst bij ieder optreden. Stapel kopietjes achterin de auto leggen 🙂
Het zal inderdaad best weer een stukje schelen, maar ik zie meer in het in 1x (zo) goed (mogelijk) doen van iets. En zolang er afspraken gemaakt worden met grote bedrijven/bedrijfstakken waar juíst vaak sprake is van schijnzelfstandigheid/gedwongen zelfstandigheid, blijft het gerommel in de marge.
Vind ik. 😉
Muzikanten (en andere artiesten) vallen helaas bij alle contracten met een duur korter dan 3 maanden onder de Artiestenregeling. Dat houdt in dat de opdrachtgever (ja, ook/juist de kroegbaas die eenmalig een bandje inhuurt), volautomatisch verplicht is om loonheffing in te houden en af te dragen. Er zijn maar twee zaken die ‘m van die verplichting ontheffen:
• een inhoudingsplichtingenverklaring (ipv, waarmee iemand de verplichting overneemt) en
• een geldige VAR + kopie ID (waarmee de verplichting vervalt).
Daarom dus. En bij wie? Bij degene die ‘m inhuurt, dus waar ‘ie ook z’n factuur heenstuurt.
Manlief speelt in een 3-mans band waarbij de opdrachtgever één gageverklaring krijgt, één factuur met VAR en één factuur met ipv (van mij). ’t Is dat ze zo goed zijn, want met zo’n administratie per optreden kan niemand blij zijn. 😉
De Belastingdienst zelf is trouwens ook helemáál niet blij met deze regeling – althans, niet de afdeling die met de uitvoering is belast …
De VBO lost deze rompslomp niet op voor de opdrachtgever, maar maakt het leven voor de VAR-muzikant (-artiest) misschien wel iets makkelijker? Op voorwaarde dat de opdrachtgever (of iemand anders die gemachtigd is om de VBO te tekenen) bij het optreden is, natuurlijk. En dat is vaker niet dan wel het geval …
Ik ben benieuwd! Ook naar hoe lang het duurt voordat iedereen snapt hoe het werkt. Er zijn namelijk partijen (opdrachtgevers én artiesten) die het hele VAR-gebeuren nog niet eens snappen, hahaha!!!
Ah dank Renée, weer iets geleerd. Dat wist ik niet (ik ben geen artiest en heb geen artiesten in mijn klantenbestand).
Hoi Femke,
Ik dacht dat de nieuwe regeling meer zekerheid zou bieden. Maar als je overeenkomst vooraf positief beoordeeld wordt, loop je nog steeds het risico dat er achteraf weer anders over gedacht wordt. Weet je nog steeds niet waar je aan toe bent. Enige positieve is, dat je dan niet alleen voor de kosten opdraait. zie ik dit zo goed?
Groet Frank
Volgens mij niet Frank.
Dit zegt de fiscus:
Als de manier van werken verandert
Als blijkt dat de manier van werken niet volgens de overeenkomst gaat, en dat er toch sprake is van een dienstbetrekking, moet de opdrachtgever alsnog loonheffingen inhouden en betalen. De opdrachtnemer is in dat geval wel verzekerd voor de werknemersverzekeringen.
Dus als je werkt VOLGENS de overeenkomst, loop je volgens mij geen risico…
Hoi,
Mijn VAR-wuo uit 2014 was in heel 2015 ook geldig. Is deze nu nog steeds geldig? Ook voor opdrachten in april en mei waar ik nu een offerte voor moet maken? Of moet ik nu persé zo’n VBO regelen?
Vriendelijke groeten, Margje
Hoi Margje,
Hij is nu nog geldig. Per 1 mei wordt de VAR door de dga vervangen. Ik schrijf er binnenkort een artikel over, maar tot die tijd is dit zinvol: http://www.intermediair.nl/carriere/verandering/freelancen/Van-VAR-naar-DBA-wat-verandert-er-voor-de-zzp-er?utm_referrer=&utm_referrer=
Je hoeft sowieso niet perse een modelovereenkomst af te sluiten. Een VAR was ook niet verplicht. Een modelovereenkomst geeft wel zekerheden omtrent de afdracht loonheffing en sociale lasten.
Ik heb voor 2016 (voor het eerst) een VAR DGA aangevraagd. Ik begrijp dat ik dat vanaf 1 mei dit om moet zetten naar een VBO. Nu heb ik alleen buitenlandse opdrachtgevers. Kan ik dan toch een VBO gebruiken (hier staat namelijk ook in dat we naar Nederlands recht grijpen bij geschillen terwijl in de contracten die ik afsluit b.v. Duits recht staat).
Daar durf ik echt geen uitspraak over te doen Jan. Deze wet heeft alles te maken met loonheffing en sociale premies. Wanneer je met buitenlandse opdrachtgevers werkt, is dat natuurlijk echt een heel ander verhaal. Ik zou een fiscalist raadplegen, of de belastingdienst bellen.
Hi Femke,
Ik speel sinds een jaar of 4 hobby-matig in een bandje. Tot nu toe altijd met een gageverklaring via de kleine vergoedingsregeling. De band wordt beter, de optredens groter en de gage hoger waardoor ik na moet gaan denken over het alternatief. En volgens mij is dat zelfstandig worden en optredens factureren. Moet ik dan per optreden wel of niet een VBO hebben? Het gaat iedere keer om verschillende opdrachtgevers.
Groeten, Arno
Hoi Arno,
Niks moet! Van een dienstverband lijkt me geen sprake, bij losse optredens. Dus het risico dat er loonheffing en sociale premies moeten worden betaald lijkt me erg laag. De vraag is of de opdrachtverstrekker behoefte heeft aan meer zekerheid. dan wil hij wellicht dat je bij een optreden een goedgekeurde overeenkomst tekent. Maar dat is dan ook niet zo erg toch? Dus, ik zie geen echte problemen. Wel hoor ik af en toe dat er juist in de muziekbranche bijzondere regels gelden, maar daar weet ik het fijne niet van. Ik zou eens navraag doen bij collega’s!
succes met je band! Gaaf! Groetjes femke
Femke, Ik ben sinds 1 maart freelance bloemstylist na 11 jaar een winkel te hebben gehad.
Ik heb verschillende opdrachtgevers en bij 1 opdrachtgever werk ik soms 1 a 2 dagen per week en dan weer paar weken (of misschien zelfs maanden) niet .
Erg onregelmatig en voor mij lijkt dan een VBO niet van toepassing of zie ik dat verkeerd?
Hoi Romaike,
Mijn eerste induk is, dat deze opdracht niet zo snel wordt gezien als een dienstverband. De vraag is natuurlijk of de opdrachtgever behoefte heeft aan een vooraf goedgekeurde overeenkomst. Als dat zo is, moet hij of zij op zoek naar een passende modelovereenkomst. Ik voorzie verder geen problemen.
succes, femke
Hallo Femke,
Al jaren ben ik actief als muzikant en werk ik met een VAR verklaring.
Deze werd overlegt met bandleiders waar ik voor werkte maar nu moet ik dus een modelovereenkomst aangaan.
Op de site van de belastingdienst heb ik het volgende formulier gevonden http://download.belastingdienst.nl/belastingdienst/docs/voorbeeldovereenkomst_ind_artiest_dv10051z1ed.pdf
Ik wil graag weten of ik het op de juiste manier ga gebruiken en ga er van uit dat als ik dit formulier ingevuld en wel vooraf aan mijn opdrachtgever mail of persoonlijk overhandig dat ik volgens “het boekje” werk en dat dat dan de vervanging is van mijn VAR-verklaring die ik voorheen gebruikte.
Moet ik deze overeenkomst dan ook nog aan de belastingdienst voorleggen (zo ja, hoe dan?) net als dat ik dat met mijn VAR-verklaring moest doen of is dit alleen maar een formulier die de opdrachtgever kan laten zien op het moment dat hij of zij controle krijgt.
Met vriendelijke groet,
Diederik
Hoi Diederik,
Het allerbelangrijkste is, dat je werkt volgens de betreffende modelovereenkomst. Als de feitelijke werkzaamheden afwijken van wat er in de modelovereenkomst staat, dan kan alsnog achteraf gedoe komen voor zowel jou als de opdrachtgever. Je hoeft de modelovereenkomst niet voor te leggen aan de fiscus. Het is voldoende om bijvoorbeeld in een bevestigingsmail aan de opdrachtgever te zeggen dat je volgens de betreffende modelovereenkomst werk. Dit zegt de fiscus er zelf over:
– Zoek een modelovereenkomst die past bij de manier waarop u en uw opdrachtgever willen werken.
– Leg vast volgens welke modelovereenkomst u en uw opdrachtgever gaan werken. Stuur bijvoorbeeld de modelovereenkomst als bijlage mee in de mail waarin u afspraken maakt met uw opdrachtgever. Of verwijs naar het nummer van de modelovereenkomst.
– Werk volgens de afspraken in de gekozen modelovereenkomst. Zolang u en uw opdrachtgever dat doen, is er geen sprake van loondienst en hoeft uw opdrachtgever geen loonheffingen in te houden.
Succes!